Luisteren naar je lichaam bij pijn

Misschien denk je dat luisteren naar je lichaam bij pijn je al goed af gaat. Maar wees eerlijk: hoe vaak negeer je pijntjes? Hoe vaak beweeg je toch ‘even door’ omdat je geen tijd hebt om te rusten? En hoe vaak ben je boos op je lichaam als het niet meewerkt?

Een blessure is niet alleen een fysiek probleem. Je lijf communiceert continu met je. Het laat subtiele signalen zien, maar als je die negeert, worden ze steeds luider. Uiteindelijk dwingt je lichaam je om stil te staan, letterlijk. Vaak spelen ook emoties en stress een grote rol bij pijnklachten. Onverwerkte emoties kunnen zich vastzetten in het lichaam en ervoor zorgen dat pijn blijft aanhouden, zelfs als de oorspronkelijke oorzaak al verdwenen is.

Wat zijn signalen dat je lichaam rust nodig heeft?

• Spanning of stijfheid in spieren na een lichte inspanning.
• Vermoeidheid die niet verdwijnt na een goede nachtrust.
• Steeds terugkerende pijn op dezelfde plek.
• Een onverklaarbare toename van blessures of pijntjes.
• Sneller geïrriteerd raken of minder energie hebben gedurende de dag.
• Emotionele uitbarstingen zonder duidelijke reden of een constant gespannen gevoel.

Wanneer je deze signalen opmerkt, is het belangrijk om ze niet te negeren. Luisteren naar je lichaam bij pijn betekent dat je erkent wat je lichaam je probeert te vertellen en daar actie op onderneemt. Sta ook stil bij hoe je je emotioneel voelt: ervaar je veel stress, angst of frustratie? Deze gevoelens kunnen direct invloed hebben op je fysieke klachten.

Waarom vinden we het moeilijk om écht te luisteren naar ons lichaam bij pijn?

We leven in een maatschappij waarin doorgaan en presteren centraal staan. Rust nemen voelt vaak als iets dat we eerst moeten ‘verdienen’. Daarnaast zijn we gewend geraakt aan het onderdrukken van signalen, bijvoorbeeld door pijnstillers te nemen of onszelf af te leiden met werk, sociale activiteiten of schermen.

Sommige mensen hebben ook een sterke koppeling tussen pijn en controle. Ze willen koste wat kost blijven functioneren zoals ze gewend zijn en zien pijn als een ‘hinderlijke’ onderbreking, in plaats van als een boodschap van het lichaam. Ook emoties spelen hierin een rol: stress verhoogt de spierspanning en kan pijn verergeren, terwijl angst ervoor kan zorgen dat we bepaalde bewegingen juist vermijden, waardoor het lichaam verstijft en klachten verergeren.

Hoe leer je beter luisteren naar je lichaam bij pijn?

1. Neem dagelijks een ‘lichaamscheck-in’ – Scan je lichaam van top tot teen en voel waar spanning zit.
2. Observeer zonder oordeel – In plaats van gefrustreerd te raken over pijn of vermoeidheid, zie het als informatie.
3. Geef jezelf toestemming om rust te nemen – Rust is geen zwakte, maar een essentieel onderdeel van herstel.
4. Houd een pijn- en bewegingsdagboek bij – Hierdoor ontdek je patronen en leer je wat je lichaam echt nodig heeft.
5. Beweeg mindful – Focus op hoe je beweegt en voel welke spieren je gebruikt.
6. Ademhalingsoefeningen – Een diepe, bewuste ademhaling helpt spanning te verminderen en geeft je directe feedback over hoe ontspannen je bent.
7. Onderzoek de emotionele kant van pijn – Sta stil bij wat je voelt als je pijn hebt. Frustratie, angst of verdriet? Vaak speelt er meer dan alleen een fysieke oorzaak.
8. Stressreductie technieken – Meditatie, journaling of ademhalingsoefeningen kunnen helpen om emotionele spanning los te laten en zo fysieke klachten te verminderen.

Voorbeeld uit de praktijk

Een cliënt van mij had steeds terugkerende nekklachten. Ze dacht dat dit kwam door een verkeerde houding, maar toen we haar dag doorliepen, ontdekte ze dat ze vaak haar adem inhield bij stress. Dit veroorzaakte spanning in haar nek en schouders. Door bewuster te worden van haar lichaam en actief te luisteren naar haar lichaam bij pijn, leerde ze haar ademhaling te observeren en ontspanningstechnieken toe te passen. Daarnaast werkten we aan het loslaten van onderliggende stressfactoren, zoals werkdruk en perfectionisme. Hierdoor verminderden haar klachten aanzienlijk.

Conclusie

Luisteren naar je lichaam bij pijn vraagt om bewustzijn en oefening. Het gaat niet alleen om fysieke pijn, maar ook om de subtiele signalen die aangeven dat er iets uit balans is. Stress en emoties kunnen een directe invloed hebben op pijnklachten en herstel. Hoe sneller je deze signalen herkent en er actie op onderneemt, hoe beter je kunt voorkomen dat klachten verergeren.

Volgende blog: Van pijn naar vrijheid in beweging